Radkiewicz Andrzej (1772–1845), oficer Legionów, wojsk napoleońskich i armii Król. Pol. Ur. 4 II w Krakowie, był synem Jakuba, prezydenta Kazimierza (obecnie dzielnica Krakowa) i Teresy z Kowalskich.
Służbę wojskową R. rozpoczął, wstępując na ochotnika jako prosty żołnierz 25 II 1787 do regimentu pieszego Ordynacji Rydzyńskiej armii kor., stacjonującego we Wschowie, 10 VIII t. r. awansował na sierżanta. Z regimentem tym, szefostwa już Ignacego Działyńskiego, odbył kampanie r. 1792 oraz 1794; w tej drugiej m. in. uczestniczył w obronie Warszawy (13 VII – 6 IX). Na wieść o tworzeniu Legionów Polskich przedostał się do Włoch i 3 II 1797 wstąpił do wojska jako kapral, a dn. 8 VIII t. r. otrzymał stopień starszego sierżanta w III batalionie 1 Legii. Dn. 4 V 1799, po wkroczeniu Legionów do Rzymu, przedstawiony został za okazaną dobrą konduitę z rozkazu gen. Jana Henryka Dąbrowskiego do nominacji na oficera nadliczbowego. Odznaczył się 13 V t. r. w nieudanej próbie odbicia Cortony z rąk powstańców toskańskich i 23 V w Sarzana została ogłoszona jego nominacja na oficera nadliczbowego.
W nowo utworzonej w Marsylii w maju 1800 1 Legii Włoskiej gen. Dąbrowskiego R. przeznaczony został w stopniu podporucznika do III batalionu. Uniknął wyprawy na San Domingo, gdyż w czasie reorganizacji Legionów Polskich w grudniu 1801 wszedł w skład 1 półbrygady polskiej w Modenie, wcielonej w lutym 1802 do służby włoskiej. Przeszedł do 1 p. piechoty liniowej polskiej, dowodzonego przez szefa Józefa Grabińskiego. Przez Radę Administracyjną pułku przedstawiony został w Monopoli 24 III 1805 na porucznika w 4 kompanii III batalionu. Z pułkiem przerzuconym w okolice Wenecji walczył 24 XI 1805 pod Castel Franco, dn. 6 III 1806 otrzymał stopień porucznika. Ze swym pułkiem powrócił na południe półwyspu i uczestniczył w walkach w Kalabrii.
W formowanej na Śląsku w lecie 1807 Legii Polsko-Włoskiej R. umieszczony został w 2. p. piechoty z nominacją na kapitana i przeznaczeniem na dowódcę 7 kompanii fizylierów I batalionu. Ze swym pułkiem przybył do Hiszpanii, od 21 VI 1808 uczestniczył w pierwszym oblężeniu Saragossy, po odstąpieniu 15 VIII t. r. od niezdobytego miasta stanął w Caparroso. Przy zakończeniu reorganizacji Legii Nadwiślańskiej 7 XI 1808 objął dowództwo kompanii woltyżerów I batalionu 2 p. piechoty. Za zdobycie nieprzyjacielskiej baterii w czasie drugiego oblężenia Saragossy (20 XII 1808 – 20 II 1809) mianowany został 2 III 1809 kawalerem Orderu Legii Honorowej. Po kapitulacji Saragossy R. stacjonował z pułkiem w Alcaniz, w marcu 1809 stanął w Barbastro na północ od Ebro. Opuszczenie bronionego zamku w Monzon przez dwie kompanie 2 p. piechoty Legii spowodowało z kolei udział kompanii R-a w próbie odzyskania zameczku Monzon. Wyprawa skończyła się niepowodzeniem: kompania R-a obok drugiej kompanii woltyżerskiej pułku została, po przeprawie przez rzekę Cinca, odcięta przez wezbrane wody rzeki po ulewnych deszczach. Mimo podjętych prób przerwania okrążenia, po wyczerpaniu amunicji R. został 20 V 1809 pod Fons z resztkami obu kompanii woltyżerskich wzięty do niewoli przez oddziały partyzanckie Don Juana Bageta. Uwięziony, przebywał początkowo w Tarragonie, a następnie, do 28 VII 1810, na wyspie Cabrera. Dn. 28 IX t. r. przywieziono go do Portsmouth, a stąd 26 X wysłano do Peebles w Szkocji, dokąd przybył 16 XI. W Peebles przebywał do 18 XI 1811, uwolniony w Dumfries z niewoli, opuścił Anglię 7 VI 1814.
Po powrocie do kraju umieszczony został w stopniu kapitana (2 II 1815) w formowanym w Opocznie 3 p. piechoty liniowej armii Król. Pol. Dn. 30 III 1817 otrzymał stopień majora, 27 IV 1819 – stacjonując w Pułtusku – dymisję z pensją emerytalną i pozwoleniem noszenia munduru. W r. 1830 odznaczony został Znakiem Honorowym za 15 lat nieskazitelnej służby oficerskiej. W powstaniu listopadowym udziału nie brał. Zmarł 26 VIII 1845 w Chmielniku.
R. był ożeniony (ślub w Warszawie) z Marianną z Pniewskich, 1. v. Wolską.
Polska Encyklopedia Szlachecka, W. 1935–9 X; Łoza, Legia Honorowa; Uruski, XV; Wójcicki K. Wł., Cmentarz Powązkowski, W. 1858 III s. XXVIII; – Kirkor S., Legia Nadwiślańska 1808–1814, Londyn 1981 s. 84–5, 463, 529, 537; tenże, Polacy w niewoli angielskiej w latach 1803–1814, Kr. 1981; Pachoński J., Legiony Polskie, W. 1976 II, IV; – Przepisy o znaku honorowym niemniej lista imienna generałów, oficerów wyższych i niższych znakiem honorowym ozdobionych, W. 1830; Roczniki Wojskowe Królestwa Polskiego, W. 1817–20; Rozkazy dzienne Naczelnego Wodza 1815–1819, [druk. W.]; – „Kur. Warsz.” 1845 nr 280; – Arch. Hist. du Ministère de la Guerre w Paryżu: Sekcja Adm., teki osobowe; – Pachoński J., Słownik oficerów Legionów Polskich 1797–1806, (mszp.); – Kartoteka oficerów WP 1815–1831 Zbigniewa Zacharewicza z Kr.; – Notka biogr. w Materiałach Red. PSB.
Zbigniew Zacharewicz